NEN-EN 1993-1-1, artikel 6.3.2. - Prismatische, op buiging belaste staven
Een ligger met een open doorsnede, belast door een buigend moment in de sterke as, is onderhevig aan kip. Kip is een combinatie van vervorming in u-richting en rotatie phi. Kip is met name belangrijk tijdens het opbouwen van de constructie omdat het systeem van zijwaartse ondersteuning nog niet is aangebracht.
Het ideaal elastisch kritiek moment voor kip is:
waarin:
E Elasticiteitsmodulus
Iz Traagheidsmoment om de z-as
G Glijdingsmodulus
It Torsietraagheidsmoment
Iw Welvingsconstante van de doorsnede
L Lengte van de ligger
6.3.2.1 Kipweerstand
Volgens formule 6.54 geldt de volgende toets voor de kipstabiliteit van een zijdelings ongesteunde op buiging om de sterke as belaste staaf:
waarin: MEd is de rekenwaarde van het buigend moment om de y-as Mb,Rd is rekenwaarde van de buigweerstand om de y-as inclusief kip (kipweerstand)
Algemene uitdrukking voor het bepalen van het ideaal elastische kritieke moment voor kip:
waarin:
E Elasticiteitsmodulus
Iz Traagheidsmoment om de z-as
G Glijdingsmodulus
It Torsietraagheidsmoment
Iw Welvingsconstante van de doorsnede
L Lengte van de ligger
kz Effectieve lengte factor die is gerelateerd aan de verhindering van zijwaardse buiging
kz Effectieve lengte factor die is gerelateerd aan de verhindering van welving
zg Afstand van aangrijppunt van de belasting tot het dwarskrachtencentrum
zj Afstand gerelateerd tot de effecten van de asymmetrie rond de y-as
C1 Factor die de vorm van verloop van het buigend moment beschrijft
C2 Factor die rekening houdt met het aangrijpingspunt van de belasting ten opzichte van het dwarskrachtencentrum
C3 Factor die rekening houdt met de asymmetrie rond de y-as
Er geldt:
Liggers waarvan de op druk belaste flens voldoende gesteund is, zijn niet gevoelig voor kip. Bovendien zijn liggers met een bepaald type doorsnede, zoals ronde of vierkante buisprofielen, gelaste ronde buisprofielen of gelaste vierkante kokerprofielen, niet gevoelig voor kip.
De rekenwaarde van de kipweerstand van een zijdelings ongesteunde ligger is:
Opmerking: Indien er sprake is van een ligger met verlopende hoogte, dan dient in RF-STEEL EC3 de controle volgens artikel 6.3.4 toegepast te worden, zie DETAILS.
Stap 1 Bepaling χ_LT
Volgens 6.3.2.3 mogen voor gewalste of equivalente gelaste aan buiging onderworpen profielen de waarden van χLT voor de van toepassing zijnde relatieve slankheid zijn bepaald uitgaande van:
Let op! Deze instelling is afhankelijk van je instelling in de Nationale Bijlage. Standaard staat de optie Eerst 6.57, Vervolgens 6.56 AAN. Sommige gebruikers willen altijd met vergelijking 6.57 rekenen en dan is bovenstaande NIET van toepassing.
Stap 2 Bepaal de relevante kipkromme volgens tabel 6.4
Tabel 6.3 - Aanbevolen waarden van de imperfectiefactoren voor de knipkromme
Tabel 6.4 - Aanbevolen waarden voor kipkrommen voor een doorsnede bij gebruik van vergelijking (6.56)
Voor relatieve slankheden λLT ≤ λLT,0 (volgens 6.3.2.3) of indien MEd/Mcr ≤ λLT,0^2 (volgens 6.3.2.3) mogen de kipeffecten zijn verwaarloosd. In die gevallen gelden uitsluitend de toetsingen van de doorsnede.
Stap 3 Bepaling van χLT;mod (rekening houdend met de momentenverdeling)
----------------------------------------------------------------------------
Resultaat in Steel Design:
Voorbeeld: IPE180, Lengte 3 [m], MEd = 30,2 [kNm] - momentenverdeling is puntlast. De ligger heeft geen kipsteunen.
Uitwerking:
Hoogte van de doorsnede: 180 mm
Breedte van de doorsnede: 91 mm
Verhouding h/b = 180/91 = 1.98 < 2.00, volgens tabel 6.5:
Kipkromme: b
Imperfectiefactor volgens tabel 6.3: 0.34
kz en kw zijn allebei 1.0
C1 = 1.35 volgens (3); a = 0 [m]; C2 = 0.568; zg = 90 [mm]
E = 210.000 [N/mm2]; G = 80.769 [N/mm2]; Iz = 1010000 [mm3]; Iw = 7430000000 [mm6]; It = 48000 [mm3]; L = 3000 [mm]
Mcr = 1.35 × (3.14^2 × 210000 × 1010000 / 3000^2) × wortel (7430000000 / 1010000 + 3000^2 × 80769 × 48000 / (3.14^2 × 210000 × 1010000)) = 35.43 [kNm]
Weerstandsmoment, W = 166400 mm3
Vloeigrens, fy = 235 N/mm2
λLT = wortel (166400 × 235 / 35.43 × 10^6) = 1.051
λLT,0 = 0,4 (maximum waarde volgens Nederlandse bijlage)
β = 0,75 (minimumwaarde volgens Nederlandse bijlage)
ΦLT = 0,5 × (1 + 0,34 × (1.051 - 0.4) + 0.75 × 1.051^2) = 1.025
χLT = 1 / (1.025 + wortel (1.025^2 - 0.75 × 1.051^2) = 0.668
kc waarde volgens tabel 6.6: 0.86
aanpassingsfactor f = 1 - 0.5 × (1 - 0.86) × (1 - 2.0 × (1.051 - 0.8)^2) = 0.939
χLT,mod = 0.688 / 0.939 =0.711
Materiaalfactor = 1.0
Kipweerstand, Mb,Rd = 0.711 × 166400 × 235 / 1.0 = 27.8 [kNm]
Unity Check: 30.2 / 27.8 = 1.09
Resultaat in Steel Design | RFEM 6 / RSTAB 9:
Bron van de afbeeldingen: Nederlands Normalisatie Instituut, NEN-EN 1993-1-1.
Andere Eurocode verificatieberekeningen: